~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2018

Η παράγκα του Σίμου του υπαρξιστή

ΘΕΜΑΤΑ

Anastasios Tsapatsaris


Απόστολος Μωραϊτόπουλος

Η παράγκα του Σίμου του υπαρξιστή.


.....και κάπου εκεί, γύρω στο 1950, ένας τσαγκάρης έφτιαχνε παπούτσια προσθέτοντας σχεδόν πάντα μια κόκκινη ρίγα πάνω τους για να τα κάνει ξεχωριστά. Ήταν ο Σίμος ο υπαρξιστής! Έδρα για την επιχείρηση του Σίμου ήταν ένα μισοετοιμόρροπο, δίπατο παράπηγμα, στην οδό Σαρρή στο κέντρο της Αθήνας. Του είχε παραχωρηθεί δωρεάν για να το κάνει εργαστήριο κατασκευής και επιδιόρθωσης ομπρελών θαλάσσης το καλοκαίρι, και σαλονιών αυτοκινήτων τον χειμώνα. Αργότερα ο χώρος αυτός θα ονομαστεί «ιπτάμενη παράγκα» και θα γίνει το επίκεντρο των υπαρξιστών αλλά και μερικών ξέφρενων πάρτι που σημάδεψαν τη δεκαετία του 1950! 
Από την οροφή ήταν κρεμασμένα σκεπάρνια, σαμπρέλες, καθίσματα, καραβάκια ενώ στους τοίχους, στερεωμένες με πινέζες, υπήρχαν φωτογραφίες, ποιήματα, ζωγραφιές. Δεσπόζουσα θέση είχαν και τα συνθήματα τα οποία ήταν γραμμένα με κιμωλία σε διάφορα σημεία. Τα πιο ιδιαίτερα από αυτά τα συνθήματα, ήταν το: «η κατάστασις είναι κρίσιμος αλλά όχι απελπιστική» και το: «αν απελπιστείς, μην απελπίζεσαι»! Όταν το κίνημα έλαβε διαστάσεις ο Σίμος και οι υπαρξιστές του αποφάσισαν να ιδρύσουν σύλλογο. Έτσι ο γεννημένος το 1909 στη Σινώπη του Πόντου Σίμος Τσαπνίδης καταθέτει καταστατικό στο Πρωτοδικείο. Ο σύλλογος εγκρίνεται τον Αύγουστο του 1953 με την ονομασία: «Εθνικός Σύλλογος Ελλήνων Υπαρξιστών, ο Διογένης»! 
Λίγους μήνες μετά το θρυλικό πάρτι των υπαρξιστών στη Ν. Φιλαδέλφεια και συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 1954 η Γενική Ασφάλεια κάνει «ντου» στην ιπτάμενη παράγκα και συλλαμβάνει όλους τους παρευρισκόμενους ενώ ταυτόχρονα η Νομαρχία σφραγίζει το κτίριο. 
Ο Σίμος και οι υπαρξιστές του οδηγούνται σε δίκη η οποία ξεκινά τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς με σημαντικότερη από τις κατηγορίες να είναι αυτή «περί διδασκαλίας του ελευθέρου έρωτα» που στηρίχθηκε σε ένα ποίημα που η Ασφάλεια βρήκε στην παράγκα.

Λεύτερος είναι ο έρωτας και σκλάβα η αγάπη
Ο έρωτάς μου λεύτερα, σκεπάζει όλη την πλάση
Κι η πλάση, ξεσκεπάζεται στο αυτοξεπέρασμά μου
Και λεύτερη, η άναρχη, σμίγει τον έρωτά μου

Στις 15 Ιουλίου 1955 το δικαστήριο αποφασίζει το οριστικό κλείσιμο της παράγκας, με το σκεπτικό ότι «η λειτουργία του συλλόγου απέβη παράνομος, ανήθικος και αντίθετος προς την δημοσίαν τάξιν».Τον Σεπτέμβριο του 1956, ο Σίμος θα φύγει από την Ελλάδα για να γυρίσει ολόκληρη την Ευρώπη. Ο Σίμος έμεινε στο εξωτερικό συνολικά 20 χρόνια όπου συναντήθηκε με εκπροσώπους ανάλογων κινημάτων, κάνοντας ανοιχτό αντιδικτατορικό αγώνα. Ο Σίμος επέστρεψε στην Ελλάδα το 1976 κάνοντας διάφορες δουλειές του ποδαριού. Πέθανε στο νοσοκομείο το 1999, πλήρης ημερών, ζώντας τη ζωή του όπως εκείνος ήθελε!


(Manos Krokos)

Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου 2018

Ηλίας Πετρόπουλος, Αθεος, πορνογράφος, αναρχικός…

«Χρειάζεται μεγάλο ταλέντο για να καταντήσεις αντιπαθητικός...»

Ηλίας Πετρόπουλος, ο ανιχνευτής των «επιλήψιμων»

Λόγος σήμερα για τον συγγραφέα Ηλία Πετρόπουλο, που έφυγε από τη ζωή πριν από 15 χρόνια –3 Σεπτεμβρίου 2003, στα 75 του, στο Παρίσι όπου ζούσε τα τελευταία 29 χρόνια. Και καθώς δεν είχε σε εκτίμηση το άψυχο σαρκίον του, είχε ζητήσει από τη σύζυγό του Μαίρη Κουκουλέ (συγγραφέα μεταξύ άλλων, της «Νεοελληνικής Αθυροστομίας»): «Οταν ψοφήσω, εδώ, στο Παρίσι, / να κάψεις το κουφάρι μου στο κρεματόριο / και να ρίξεις τις στάχτες στο υπόνομο. / Τέτοια είναι η διαθήκη μου» (περιλαμβάνεται στην ποιητική του συλλογή «Ποτέ και Τίποτα»). Και η σύζυγός του, συνοδευόμενη από φίλους, ικανοποίησε την επιθυμία του.
Πέθανε από καρκίνο (αποφεύγω στην περίπτωση του τα ανώδυνα «έφυγε» και «επάρατη νόσος», καθώς ο ίδιος δεν φοβόταν τις λέξεις. «Πες, βρε παιδί μου, πέθανε ο τάδε ποιητής από καρκίνο, πες το σταράτα» είχε πει σε συνέντευξη).
Ο κόσμος του
Δεν είναι βέβαιο ότι φεύγοντας το 1974 από την Ελλάδα είχε ρίξει «μαύρη πέτρα». Η απόφασή του προέκυψε συν τω χρόνω, καθώς αποκοβόταν όλο και περισσότερο. Προτιμούσε να ζει και να δουλεύει σ’ έναν ξένο τόπο, στον δικό του κόσμο των «επιλήψιμων» θεμάτων, των απόβλητων, του υποκόσμου, του περιθωρίου, των αντιεξουσιαστών, αυτών που δεν βολεύονται με δοτές αλήθειες και «τάξεις».
Ενδεικτικά μερικοί τίτλοι βιβλίων του: «Ρεμπέτικα τραγούδια», «Εγχειρίδιο του καλού καλού κλέφτη», «Το μπουρδέλο», «Το Αγιο Χασισάκι», «Καπανταήδες και μαχαιροβγάλτες», «Η ιστορία της καπότας», «Ο τούρκικος καφές εν Ελλάδι», «Ελύτης Μόραλης Τσαρούχης», «Υπόκοσμος και Καραγκιόζης», «Ο κουραδοκόφτης», «Ποιήματα» (ή σχεδόν ποιήματα τα χαρακτηρίζει ο ίδιος) και άλλα, μεταξύ των οποίων και ένα με άρθρα του στην καθημερινή και την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (τα περισσότερα από τις εκδόσεις «Νεφέλη»). Βιβλία (μεταφρασμένα και σε ξένες γλώσσες), που του προσπόρισαν φήμη, φανατικούς αναγνώστες αλλά και πολέμιους –πράγμα που δεν φαίνεται να τον ενοχλούσε. «Χρειάζεται μεγάλο ταλέντο για να καταντήσεις αντιπαθητικός» γράφει στο «Κυρίως αυτό», ένα λεύκωμα με κολάζ. Και διώξεις: «Είχα κουραστεί να μπαινοβγαίνω στις φυλακές».
Μιλούσαμε τακτικά στο τηλέφωνο, λόγω της συνεργασίας του με την εφημερίδα (διατηρώ σχετικά και κάμποσα άψογα ιδιόγραφα σημειώματά του), ενώ τον είχα συναντήσει σε επαγγελματικά ταξίδια στη γαλλική πρωτεύουσα στο σπίτι του, σε μια περιοχή που θύμιζε Πλάκα. Οπου είχαν προκύψει και κάποιες συνεντεύξεις –η μεγαλύτερη στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (5 Ιουλίου 1987) με τίτλο «Είμαι με τον διάβολο», απ’ όπου και τα περισσότερα στοιχεία για το παρόν κείμενο.
Της καταστροφής…
Βιβλία με υποδειγματική τάξη ολόγυρά του, αλλά και ντοσιέ δηλώνουν στη ράχη τους, με τον δικό του καλλιγραφικό χαρακτήρα, το περιεχόμενό τους: «Πρωκτός», «Κλανιόλα», «Τριλογία του κώλου» και άλλα παρεμφερή. Θέματα που ενδεχομένως μπορεί να σοκάρουν τον επισκέπτη, αλλά που ο ίδιος, όταν ερχόταν ο λόγος, εξηγούσε σοβαρότατα (δεν θυμάμαι να το καλαμπούριζε) σαν επιστημονική εργασία. Αδυναμίες του, κατά δική ομολογία, η γυναίκα («έπαιξε μεγάλο ρόλο στη ζωή μου»), το πούρο, ο καφές –όχι ποτά, όχι ουσίες («δεν έχω δοκιμάσει ποτές στη ζωή μου ναρκωτικά»).

Στη συνέχεια εξηγεί γιατί διατηρεί αυτή την αρνητική εικόνα για την Ελλάδα:
«Κοιτάξτε, είμαι άθεος [είχε αξιώσει και είχε αναγραφεί στην ταυτότητά του], είμαι πορνογράφος, είμαι λιμπερτέν, είμαι αναρχικός και αντιλαμβάνεστε ότι όλα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα τα βλέπω με ειρωνικό μάτι». 
– Τη Γαλλία πώς τη διαλέξατε; 
«Τους σιχαίνομαι τους Γάλλους, μου γυρίζουν τ’ άντερα. Αυτός ο κωλολαός μού γυρίζει τ’ άντερα». 
– Μα καλά, πού θα θέλατε να ζείτε; 
«Στη Γαλλία, στη Ρώμη». 
– Εχετε ζήσει εκεί; 
«Εχω πάει, έχω ταξιδέψει. Οι Ιταλοί είναι ένας λαός που λατρεύω. Νομίζω ότι είναι ένας λαός που συνδυάζει ζεστασιά τη μεσογειακή με την κουλτούρα τη μεσογειακή». 
– Εχετε παρτίδες με Ελληνες; 
«Οχι». 
– Από έλλειψη χρόνου ή άλλο λόγο; 
«Οχι, δεν θέλω. Κάνω παρέα με πολλών ειδών ανθρώπους: Αμερικανούς, Γάλλους, αναρχικούς. Γενικά κάνω παρέα με ανθρώπους που με σπρώχνουν στην καταστροφή…» 
– Αυτό πάλι… 
«Αμα κάνεις παρέα με αναρχικούς, κατά κανόνα καταδικάζεσαι διά της σιωπής, αλλά αυτές είναι οι παρέες μου…». 
Και στο φινάλε της κουβέντας μας: 

«Δεν πιστεύω σε τίποτα δοτό –ό,τι κι αν είναι αυτό: κόμμα, εκκλησία, στρατός. Θέλω να βρω τη δική μου αλήθεια…»


Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου 2018

Δημήτης Πουλικάκος: Είμαι σκωπτικός και στωικός τύπος. Άλλοι με λένε θεό και άλλοι πρεζόγερο δολοφόνο



Πουλικάκος: «Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν ένα κακομαθημένο χιπστεράκι – Η Μακεδονία ανήκει στα ζώα της» 

«Ο Μέγας Αλέξανδρος κατά κάποιο τρόπο βοήθησε στο να καταστραφεί η Ελλάδα. Τι ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος; Ένα κακομαθημένο χιπστεράκι της εποχής. Η Μακεδονία ανήκει στα ζώα της, όπως λέμε το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του..» 😤😠😡


Οι απόψεις του Δημήτρη Πουλικάκου προκαλούν ανά τακτά χρονικά διαστήματα σάλο και έχουν δημιουργήσει αίσθηση. 
«Ο Μέγας Αλέξανδρος κατά κάποιο τρόπο βοήθησε στο να καταστραφεί η Ελλάδα. Τι ήταν ο Μέγας Αλέξανδρος; Ένα κακομαθημένο χιπστεράκι της εποχής.
Η Μακεδονία ανήκει στα ζώα της, όπως λέμε το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του. Τα ψάρια του Αιγαίου τα ψαρεύουν και οι μεν και οι δε.
Αυτό με τον Μίκη Θεοδωράκη στο συλλαλητήριο ήταν άθλιο. Είναι εμπρηστικά αυτά που λέει. Ούτε ως μουσικοσυνθέτη τον έχω σε μεγάλη εκτίμηση.
Πρέπει να νομιμοποιηθεί η χρήση και της φαρμακευτικής κάνναβης και της ψυχαγωγικής. Έχει πεθάνει ποτέ κανένας από χασίς, από φούντα»;


Δείτε το σχετικό βίντεο με την συνέντευξη του:
Συνέντευξη του Δημήτρη Πουλικάκου στο reader.gr:
Η συνέντευξη στο σπίτι του «θείου Νώντα» στα Εξάρχεια εξελίχθηκε τελικά σε επίσκεψη για χαλαρή κουβεντούλα που διήρκεσε κάτι παραπάνω από τρεις ώρες -με τη συνοδεία χυμού από ρόδι- και την οποία απολαύσαμε αμφότεροι. Σαν από σιωπηρή συμφωνία μείναμε μακριά από γνωστά γεγονότα της ζωής του που -άλλωστε- έχει αναφέρει δεκάδες φορές στο παρελθόν (όπως για τους γιατρούς γονείς του, το θείο του Παναγιώτη Κανελλόπουλο, τη φυλακή που έχει κάνει δυο φορές στη ζωή του, τον Παύλο Σιδηρόπουλο, τη θητεία του στο ραδιόφωνο, τη χρήση ναρκωτικών, τους «Αυθαίρετους», τις 60 κινηματογραφικές ταινίες που έχει γυρίσει, το ελληνικό ροκ, κ.ά.), για να σταθούμε περισσότερο σε όσα συμβαίνουν και μας απασχολούν σήμερα, χωρίς να λείπει και η αναφορά στη μουσική που άλλωστε είναι η ζωή του.
Ο Δημήτης Πουλικάκος μέσα από τα δικά του λόγια
Για τα σχόλια προς το πρόσωπό του: Είμαι σκωπτικός και στωικός τύπος. Άλλοι με λένε θεό και άλλοι πρεζόγερο δολοφόνο. Γελάω. Και να σου πω, πιο πολύ με διασκεδάζει το πρεζόγερος δολοφόνος.
Για την ψυχή Κανείς δεν έχει δώσει σαφή ορισμό του τι είναι ψυχή. Άρα πώς υπάρχουν ψυχίατροι και ψυχολόγοι, τι ακριβώς γιατρεύουν; Πώς πλακώνεις τον άλλο στα χάπια όταν κι εσύ ο ίδιος δεν ξέρεις; Ας λεγόταν αλλιώς αυτή η ειδικότητα, όπως θεραπευτής κοινωνικών προβλημάτων. Είναι λάθος που αυτή η επιστήμη έχει φτάσει να θεωρείται σαν θεσμική ανάγκη.
Για την Εκκλησία Τα ιερατεία είναι η πρώτη και η μεγαλύτερη απάτη στην ιστορία της ανθρωπότητας, είναι μεγάλη πληγή. Ο καθένας μέσα του το έχει λίγο διαφορετικά. Σκέφτομαι μήπως είμαστε λάθος ζαριά ενός καθυστερημένου θεού που μας έφτιαξε αποκτηνωμένους στην ουσία.
Για την αλλαγή της κοινωνικής κατάστασης Από κάτω πρέπει να γίνει, αλλά υπάρχει πολυδιάσπαση.
Για τη νομιμοποίηση της χρήσης φαρμακευτικής κάνναβης Δεν πρόκειται να γίνει. Μόνο όταν αποκτήσει παγκοσμίως τα δικαιώματα διακίνησης η Μονσάντο.
Για τις άδειες εξόδου του Δημήτρη Κουφοντίνα από τη φυλακή Καλά κάνει και τις παίρνει. Όλοι παίρνουν. Καταρχήν δεν θα έπρεπε να υπάρχει φυλακή. Δεν υπάρχει σωφρονισμός.
Για τις ναρκωτικές ουσίες Η πρέζα είναι άλλο πράγμα, σε κάνει να χάνεις την ελευθερία σου γιατί είσαι εξαρτημένος. Αυτό είναι το κυριότερο. Δεν έχει και ποικιλία και στη ζωή είναι ωραία η ποικιλία.
Για την ηλικία του  Φάγαμε το γάιδαρο και πάμε για την ουρά. Και η ουρά είναι δύσκολη στο μάσημα, ειδικά αν φοράς και μασέλα. Στην ουρά δυσκολευόμαστε όλοι. Δεν με φοβίζει τι θα γραφτεί όταν θα πεθάνω. Η ζωή είναι το βάσανο, ο θάνατος είναι νιρβάνα. Γίνεσαι ένα με το όλον.
Για την αναγνωρισιμότητά του μετά τους Αυθαίρετους Με ενοχλεί ότι κατά κάποιο τρόπο χάνεις την ιδιωτικότητά σου και το να σε πιάνει στο στόμα το σούργελο του πράγματος με τα πρωινάδικα.
Για τη συναυλία αλληλεγγύης στο Κύτταρο στις 2 Μαρτίου Καλή είναι η αλληλεγγύη, η φιλανθρωπία είναι που με βάζει σε υποψίες. Γιατί η φιλανθρωπία είναι κάτι σαν τη φιλοζωία. Οι φιλανθρωπίες πάντα ξεκινάνε από συμφέροντα. Είμαι καχύποπτος με αυτά, όπως και με τις ΜΚΟ.
Για το ραδιόφωνο και τον κινηματογράφο σήμερα Πάω καμιά φορά στο Κόκκινο και κάνω εκπομπή και κάνω και μερικές ταινίες μικρού μήκους. Κυρίως γράφω μουσική, σκαρώνω τραγούδια. Ραδιόφωνο δεν κάνω γιατί δεν με αφορούν τα playlist και η δήθεν τεχνοκρατική σάτιρα και χιούμορ. Τα βρίσκω πολύ στεγνά.
Για υλικό με νέα τραγούδια και επόμενες εμφανίσες Όλο και κάτι θα κυκλοφορήσει, είμαι σε αυτή τη διαδικασία. Επίσης, ετοιμάζω εμφανίσεις μετά το Κύτταρο και μπορεί να πάμε και στην Κύπρο να παίξουμε
Για αυτό που δεν έχει κάνει στη ζωή του και θα το ήθελε πολύΕλεύθερη πτώση με αλεξίπτωτο. Αλλά δεν έχω τις αντοχές πια.


Κυριακή 7 Μαΐου 2017

Περιοδικό Πάλι πενήντα χρόνια μετά



1964: η αστική διανόηση εμπεδώνει κοινωνικά και καθεστωτικά μερικές από τις δυνατότητες του μοντερνισμού, με φιλολογικό σημείο αναφοράς της το περιοδικό Εποχές. Η αριστερή διανόηση επιχειρεί να καλύψει το χαμένο έδαφος, αναδεχόμενη τις μοντερνιστικές κατακτήσεις και δοκιμάζοντας να αρθρώσει τον δικό της λόγο μέσα από την Επιθεώρηση Τέχνης.
Μια ανήσυχη παρέα της εποχής εκδίδει το περιοδικό Πάλι, που θα επιχειρήσει να διευρύνει τη συζήτηση αλλά και να υποδεχθεί τα νέα ρεύματα που ήδη έχουν αρχίσει να ανθίζουν. Μια πρωτοποριακή προσπάθεια.
Τώρα, ένας φόρος τιμής, αλλά και μια αφορμή για σκέψεις – όχι και τόσο ευχάριστες σκέψεις για το λογοτεχνικό μας παρόν...
Κ.Β.
~~~~~~~~~~~

Μικρό ιστορικό του ΠΑΛΙ

ΤΟΥ ΝΑΝΟΥ ΒΑΛΑΩΡΙΤΗ


Το ΠΑΛΙ εκδόθηκε στα χρόνια της κρίσιμης και νευραλγικής τετραετίας που προηγήθηκε στην τραγική επταετία. Στο διάστημα αυτό ήταν φανερό ότι πηγαίναμε για κάτι δυσάρεστο. Το πολιτικό κλίμα και το πνευματικό δε διαφέρανε τόσο ριζικά. Οι προκλήσεις, οι παρεξηγήσεις, οι φανατισμοί, το εκδικητικό πνεύμα, η έλλειψη συνεργασίας, ο εγωισμός, και ο διάλογος των κουφών, κυριαρχούσαν στο πνευματικό επίπεδο και στο πολιτικό. Του πολιτικού τα δράματα είναι πασίγνωστα. Πολύ λιγότερο γνωστά είναι τα επεισόδια ανάμεσα στους συγγραφείς και στις διάφορες τάσεις. Με κάποια μελαγχολία ξανασυλλογίζουμαι τα διαδραματισθέντα...

Από καιρό, αφότου είχα επιστρέψει στην Ελλάδα το 1960 απ' τη Γαλλία, ήθελα να βγάλω ένα περιοδικό που να δικαίωνε το ρόλο του υπερρεαλισμού και άλλων πρωτοποριακών κινημάτων στην πνευματική ζωή της Ελλάδας. Έβρισκα όμως ανάμεσα στους φίλους μου ένα τείχος δισταγμών και άρνησης. Όλοι φοβόντουσαν και αυτό που φοβόντουσαν θαρρώ περισσότερο από οτιδήποτε ήταν τον εαυτό τους, ή τους άλλους. Ποιοι ήταν αυτοί οι μυθικοί άλλοι; Όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων δεν ήτανε "κανένας"... Ήταν ένα πνεύμα εποχής, όπως οι συνωμότες στο στρατό και στα παρασκήνια της πολιτικής. Κάτι εντελώς αόριστο και γιαυτό πολύ δύσκολο να κατανικηθεί. Έτσι πέρασαν δυο χρόνια με στείρες απόπειρες και κουβέντες... Το φθινόπωρο όμως του 1962 γνώρισα μιαν ομάδα νέων ποιητών, που είχαν πολύ ζωντάνια... Ήταν τότε ο Δημήτρης Πουλικάκος, ο Πάνος Κουτρουμπούσης, ο Τάσος Δενέγρης, η Εύα Μυλωνά και ο Νίκος Στάγκος... Τη χρονιά αυτή, η Μαντώ Αραβαντινού είχε βγάλει πρόσφατα τη Γραφή Α', και ο Κώστας Ταχτσής είχε ξαναγυρίσει από ταξίδι στην Αμερική... Αυτά όλα ενεργήσανε σα καταλυτικά σημάδια και μου δώσανε θάρρος. Τους μάζεψα όλους και το Γιώργο Μακρή που έγραψε την εισαγωγή στο πρώτο τεύχος, και ύστερα από συχνά θυελλώδεις συζητήσεις, στα τέλη του Γενάρη 1964 βγήκε αχρονολόγητο (κατά λάθος) το "Πάλι ένα". Είχε μικρή υποδοχή. Όσοι δεν ήταν μέσα παραπονέθηκαν ή το κρίνανε αυστηρά. Άλλοι όπως ο Σεφέρης με συγχαρήκανε μ' επιφυλάξεις. Ο Σεφέρης μάλιστα μια βραδιά στο Αμερικάνικο Ινστιτούτο, μου ’πε, "καλό το 'Πάλι', πολύ καλό, μα γιατί να κάνεις τόση υπερρεαλιστική ακαδημία; γιατί είναι Ακαδημία" τόνισε, "ο υπερρεαλισμός σήμερα...". Του απάντησα πως υπήρχαν φυσικά λογής-λογής ακαδημίες κι ανάμεσα σ' αυτές εννοούσα φυσικά του μοντερνισμού γενικά κι ειδικότερα του Πάουντ και του Έλιοτ.
Η ανταλλαγή αυτή δείχνει την αιχμηρότητα των σχέσεων ανθρώπων που κανονικά έπρεπε να συνεργάζονται. Τέτοιες κατ' επέκταση ήταν και οι σχέσεις μας με το πιο προχωρημένο περιοδικό της εποχής εκείνης, τις ΕΠΟΧΕΣ. Οι "Εποχές" κάτω από την αιγίδα του Σεφέρη είχαν μια υπερσυντηρητική στάση. Από τους ποιητές φτάσανε να δημοσιεύουν τον Ελύτη αργά το Μάιο του ’67 θαρρώ. Δοκιμάζοντας να κρατηθούν σε υψηλό επίπεδο φτάσαν στο άλλο άκρο: τον αποκλεισμό, των νέων ποιητών, μια συντηρητική πολιτική για την πεζογραφία. Το "Πάλι" αντίθετα θαρραλέα άνοιξε τις πόρτες του στους νέους, και στην αναζήτηση γενικά. Έφερε το κλίμα του Μπητνικισμού για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με μεταφράσεις του Γκίνσμπεργκ, του Λαμαντία, και άλλων και ξαναεδραίωσε την προσφορά της γενιάς των πρώτων υπερρεαλιστών, με μόνη την απουσία του Ελύτη, γεγονός που σήμερα το αποδίδω μάλλον σε παρεξήγηση που ήταν μέρος του κλίματος τότε. Λάθη φυσικά γίνανε πολλά. Πολλοί ποιητές δεν πρόλαβαν να μπουν. Ιδιαίτερα λυπάμαι για την απουσία του Μιχάλη Κατσαρού, που δε θα το ξεχάσω ποτέ, μ' έπιασε μια μέρα στο Σύνταγμα και με ρώτησε έντονα αν θα λάβαινα μέρος στον αδερφοκτόνο πόλεμο που θα ξεσπούσε σε λίγο ανάμεσα στον Ετεοκλή και στον Πολυνίκη. Του απάντησα "φυσικά, δε φοβάμαι...". Δεν είναι ζήτημα θάρρους, μου είπε κοφτερά, "αλλά θράσους...". Η θρασύτητα της επταετίας δίνει ένα ιδιαίτερα ζοφερό φως στην κεραυνοβόλα αυτή προφητεία του ’65-’66. Μένει η περιπέτεια της ζωής και του θανάτου του Γιώργου Μακρή, που δε δέχτηκε να υπογράψει την εισαγωγή μου, όμως υπέγραψε στο ίδιο τεύχος, τη μετάφρασή του της "ΠΕΤΡΑΣ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ" του Οκτάβιο Παζ. Οι καταστροφές εκείνου του καιρού ήταν σα προμηνύματα εκείνων που θα ερχόντουσαν. Η καταβύθιση του Φέρρυ Μπωτ "Ηράκλειου", με την ομηρική περιγραφή των σκηνών του ναυαγίου στις εφημερίδες, προαναγγέλλανε το γενικότερο ναυάγιο της ελληνικής κοινωνίας και την πτώση της στο φασισμό. Εγώ ο ίδιος, είχα προβλέψει τη στρατιωτική δικτατορία απ' το ’59, σε συζητήσεις με φίλους που ποτέ δε συμφωνούσαν, κι ας λέει ο Δημήτρης Φωτιάδης στην "Ερατώ" ότι δεν προέβλεψα το μέλλον στο κομμάτι που αναδημοσιεύει ολόκληρο, όπου περιγράφω την Ελλάδα της εποχής αυτής. Βρίσκεται στο "Πάλι 4" σελ. 77. Δυστυχώς, σαν το Μιχάλη Κατσαρό την προέβλεψα, αλλά δεν ήθελα να το γράψω δημόσια μη τυχόν κι από γρουσουζιά συμβεί. Δε μ' αρέσει ποτέ ο ρόλος της Κασσάνδρας, κι ούτε σήμερα μ' αρέσει...
Να κι ένα μικρό επεισόδιο το ’67, με το φίλο του Ώντεν, Τσέστερ Κάλμαν, λίγες εβδομάδες πριν απ' το κίνημα, που με ρώτησε τι θα συμβεί μετά τις εκλογές... του είπα δίχως δισταγμό Στρατιωτική Δικτατορία. Δεν ήξερα ούτε κι εγώ φυσικά τι έλεγα, κι ούτε έβαζα με το νου μου το κλίμα των διωγμών και βασανιστηρίων ίσαμε την τελική σφαγή του Νοέμβρη ’73...
Ο Κάλμαν ξαναγύρισε την Αθήνα μετά την καφκική ’21 Απριλίου, και με σταμάτησε στο δρόμο για να μου πει: ξέρεις έχεις αποκτήσει τ' όνομα προφήτη στη Βιέννη, όπου είχε πάει να επισκεφτεί τον Ώντεν. Του απάντησα κι εγώ κοφτερά: "Στη Βιέννη ναι, στην Αθήνα ποτέ...".
Έτσι το "Πάλι" από τη θετική του πλευρά κι απ' την αρνητική, μένει ένα ντοκουμέντο εποχής, που προετοιμάζει δίχως άλλο την εμφάνιση μιας νέας γενιάς ποιητών στο διάστημα της δεύτερης κατοχής, και ενός πνεύματος ανάμεσα στους πνευματικούς ανθρώπους, με τις γενναίες πράξεις των ΚΕΙΜΕΝΩΝ και της ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ’73. Ελπίζω πως αυτό το πνεύμα το θεμελιωμένο στην αυτοθυσία εκείνων που δώσανε τη ζωή τους για να ’μαστε σήμερα ελεύθεροι και άνθρωποι, θα συνεχιστεί και δε θα ξεχαστεί ποτέ, και φυσικά προσθέτω, το πνεύμα όλων αυτών που εργάστηκαν ακούραστα μέσ' την Ελλάδα, που φυλακίστηκαν, που δεν το βάλανε κάτω, κι όσων από την εξορία συντέλεσαν να φύγει το κακό, και να μείνει για πάντα μακριά από τον τόπο μας.


Ώκλαντ - Σαν Φρανσίσκο, 1975

Α' δημοσίευση στον τόμο "ΠΑΛΙ - ανάτυπο 6 τευχών, 1964-1966", που εκδόθηκε με επιμέλεια του περιοδικού "ΣΗΜΑ", τον Σεπτέμβριο του 1975

Δευτέρα 20 Μαρτίου 2017

Ο Πετρόπουλος, ο «υπόκοσμος» η ΕΡΤ και η documenta 14

ΕΡΤ//συγγραφείς//εκθέσεις
20.03.2017 


Εγραψε την ιστορία του «υποκόσμου» της Ελλάδας. Αντί να γράφει για πολιτικούς και στρατηγούς, προτιμούσε να γράφει για το ρεμπέτικο, τους μποέμ, τους αλήτες και τους εγκληματίες.
Ο λόγος για τον Ηλία Πετρόπουλο, τον ρηξικέλευθο συγγραφέα που άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του. Και σε αυτόν εστιάζει η ταινία «Ηλίας Πετρόπουλος: ένας κόσμος υπόγειος» (Elias Petropoulos: An Underground World), που μεταδίδεται απόψε τα μεσάνυχτα, πρώτη φορά τηλεοπτικά, από την ΕΡΤ-2, στο πλαίσιο της εκπομπής «Κείμενα: documenta 14».
Το ντοκιμαντέρ έχει ως επίκεντρο μια συνέντευξη με τον συγγραφέα στο Παρίσι, λίγους μήνες πριν από τον θάνατό του, το 2003. Γυρίστηκε στο Παρίσι, όπου ο Ηλίας Πετρόπουλος πέρασε ως αυτοεξόριστος τα τελευταία τριάντα χρόνια της ζωής του.
Ελαβε μέρος έμπρακτα στην Αντίσταση κατά των ναζί στην Κατοχή και αργότερα επέκρινε απερίφραστα την καταστολή και τη λογοκρισία, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να διαφύγει στη Γαλλία λόγω της χούντας.
Πρόκειται για μια συμπαραγωγή (ΕΡΤ, ΕΚΚ και PORTOLANOS FILMS) του 2005, σε σκηνοθεσία και σενάριο Καλλιόπης Λεγάκη. Η φωτογραφία είναι του Γιάννη Μισουρίδη, η μουσική του Νίκου Παπαδογούλα, ενώ την αφήγηση κάνει ο Γιώργος Κέντρος.
Στο σύντομο εισαγωγικό κείμενο που γράφτηκε αποκλειστικά για το πρόγραμμα ταινιών «Κείμενα», η Μαρία Γεντέκου και η σκηνοθέτις Καλλιόπη Λεγάκη περιγράφουν τον Πετρόπουλο ως «έναν από τους τελευταίους ρομαντικούς της εποχής μας».
Είναι άλλη μία ταινία που μεταδίδεται στο πλαίσιο της συνεργασίας της ΕΡΤ με την documenta 14, που περιλαμβάνει προβολές ταινιών κάθε Δευτέρα (ΕΡΤ-2, 24.00) ώς και τις 18 Σεπτεμβρίου. Τα φιλμ που προβάλλονται είναι διαθέσιμα στο webtv.ert.gr για επτά ημέρες μετά την τηλεοπτική τους μετάδοση.
Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα, σύντομα εισαγωγικά κείμενα στα ελληνικά με αγγλική και γερμανική μετάφραση, καθώς και τα πρώτα λεπτά της κάθε ταινίας είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της documenta 14 μετά την τηλεοπτική τους μετάδοση.


______________

Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2016

Ηλίας Πετρόπουλος: «Να κάψεις το κουφάρι μου και να ρίξεις τις στάχτες στον υπόνομο. Τέτοια είναι η διαθήκη μου»


«Αγαπώ τα τσογλάνια και τους χασίκλες, τους κλέφτες, τις πουτάνες, τους ρεμπέτες και τους πούστηδες γιατί μάχονται κάθε μορφή εξουσίας και τους αγαπώ πιο πολύ γιατί τα καταφέρνουν και επιζούν κόντρα στην αστυνομία, κόντρα στον ποινικό νόμο, κόντρα στην απαίσια ηθική των μικροαστών, κόντρα στον φλογερό εαυτό τους». Ηλίας Πετρόπουλος
Πεθανε στις 3 Σεπτεμβρίου του 2003 στο Παρίσι 
Ο πρώτος λαογράφος στην Ελλάδα που ασχολήθηκε με το περιθώριο και κατέγραψε πρόσωπα και πράγματα περιφρονημένα από την επίσημη ιστορία της χώρας του.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και τουρκολογία στο Παρίσι, όπου έζησε μετά το 1975. Δημοσίευσε κάπου ογδόντα βιβλία και σχεδόν χίλια άρθρα. Έζησε από κοντά ρεμπέτες, αλήτες, μάγκες, πόρνες και ομοφυλόφιλους, φυλακισμένους,συμμορίτες και καταδιωκόμενους, που έγιναν οι 'ήρωες' των βιβλίων του.

....................
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ.http://tvxs.gr/…/%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%AC%CF%88%CE%B5%CE%B…

Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου 2015